شکایت علیه وزارت ارشاد به کمیسیون اصل نودم مجلس می رود

صندلی‌های همیشه خالی؛گزارش شفقنا رسانه از حال و هوای انتخابات هیات نظارت

تعدادی از مدیران مسوول در انتخابات نماینده‌ی مدیران مسوول در هیات نظارت بر انتخابات حضور پیدا کردند در حالی که تعداد زیادی از مدیران مسوول مثل سالهای گذشته در این انتخابات مهم شرکت نکرده بودند؛

این عکس مربوط به دوره قبلی انتخابات است

ندا سلامیان: میهمانانِ تالارِ بزرگِ وحدت، بعد از ظهر سه شنبه۲۰ آبان، نه برای تماشای یک نمایشِ دیدنی که برای گِردهم آمدن و گپ و گفت و انتخابِ نمایندۀ خود در هیات نظارت بر مطبوعات آمده بودند. تفاوتِ این دو را البته، با نگاهی گذرا به سالنِ انتظار و تالارِ اصلی نیز می‌شد فهمید؛ خبری از شلوغی‌های پیش از نمایش‌های تالار وحدت و زنان و مردانِ منتظر نبود و به جای آن، اغلب مردان و گاه، زنانی در گروه‌های چهار و پنج نفره ایستاده بودند به خوش و بش و پذیرایی. آن‌ها، انتظار برایشان معنا نداشت و این انتخابات، فرصتی را فراهم آورده بود تا مدیران مسوول رسانه‌های کمتر شناخته شده و محلی، یکدیگر را پیدا کنند و گِله‌هایشان را رو در رو، با معاون مطبوعاتیِ وزیر ارشاد درمیان بگذارند.
تاخیر در شروعِ مراسم و چندین بار دعوتِ مهمانان برای ورود به تالارِ اصلی هم نشان از همین داشت.

در محوطۀ تالار وحدت، آنچه پیش از همه، نگاه را به خود جلب می‌کرد لیستی بود از ۲۲ کاندیدا که حالا در کنارِ نامِ بعضی از آن‌ها، با ماژیکِ قرمز نوشته شده بود: «انصراف». این انصراف‌ها البته تا ساعتی پیش از شروعِ مراسم، اعلام نشده بود و به نظر می‌رسد محدودیتی برای زمانِ انصراف وجود ندارد که اگر این موضوع درست باشد برای انتخابات بعدی باید آیین‌نامه بررسی و اصلاح شود. از میانِ نام‌های انصرافی اما برخی، به مراسم آمده بودند تا از فرصت رای دادن و دیدار و گفت‌وگو در حاشیۀ مراسم استفاده کنند. از جمله مصطفی کواکبیان، مدیرمسوول روزنامۀ مردمسالاری و امید حلالی زاده مدیرمسوول نشریۀ فرهنگ جنوب که خود در میانۀ مراسم نیز گفت: «به احترام آقای انتظامی از رقابت انصراف دادم».

اما نظام الدین موسوی مدیرمسوول فارس که در دورۀ گذشته، تقریباً تنها رقیبِ حسین انتظامی بود و در این دوره انصراف داد، در سالن حضور نداشت. همین گونه بود رقیبِ دیگرِ انتظامی، مجید قلی زاده، مدیرمسوول خبرگزاری تسنیم و این البته در حالی بود که خبرنگارانِ این دو رسانه در مراسم حضور داشتند. از میانِ دیگر مدیران مسوولی که چهره‌هایی شناخته شده‌تر هستند نیز حجت الاسلام و المسلمین سیدمحمود دعایی، مدیرمسوول روزنامۀ اطلاعات حضور داشت و هرمز شجاعی مهر مدیرمسوول مجلۀ خانوادۀ سبز.

انتقاد از آغازِ زودهنگامِ رای گیری

مهمانان آرام آرام به تالارِ اصلی رفتند تا مراسمِ از پیش برنامه‌ریزی شدۀ دبیرخانۀ هیات نظارت، برگزار شود. ظهوریان دبیر هیات نظارت به همراه حسن کامران نمایندۀ قوۀ مقننه به روی سِن رفتند، حسین انتظامی و کواکبیان و چند مدیرمسوول دیگر در ردیف‌های جلو نشستند اما اغلبِ مهمانان از جمله دعایی، با وجود این که صندلی‌های تالار، جای خالی بسیاری داشت، بر روی صندلی‌های نزدیک به درِ خروجی نشستند. دبیرخانه به خوبی برنامه ریزی کرده بود که به هر کاندیدا، فرصتی سه دقیقه‌ای داده شود تا خود را معرفی کند؛ هرچند، پیشینۀ کاریِ این افراد، در دفترچه‌هایی که هم روی اینترنت قابل دسترسی بود و هم بر روی میزها قرار داشت، نوشته شده بود اما نفسِ ایجادِ فرصتی محدود برای سخنرانیِ آن‌ها که شناخته شده نیستند و از راهِ دوری هم آمده‌اند، کار مثبتی بود. هرچند این محدودیت، در این مراسم چندان به کار نیامد چراکه زمان، بسیار بود و متقاضی برای سخنرانی، اندک. برای مراسم، زمانی ۴ ساعته در نظر گرفته شده بود درحالی که به گواهِ آرا، تنها کمی بیش از ۳۰۰ تن از مدیران مسوول در این انتخابات حضور پیدا کردند که در چشم برهم زدنی، بخش قابل توجهی از آنان نیز پس از انداختنِ رای خود در صندوق‌ها از سالن خارج شدند. درواقع پیش از آنکه تریبون در اختیار کاندیداها قرارگیرد، ظهوریان اعلام کرد: «از همین حالا صندوق‌ها باز هستند و کسانی که به جمع بندی رسیده‌اند و رای‌شان مشخص است می‌توانند رای خود را به صندوق بیندازند.» لحظه‌ای بعد، اغلبِ مدیرانِ مسوول رای‌هایشان را به صندوق انداخته بودند و درحالِ خارج شدن از سالن بودند. موضوعی که باعث انتقادِ تعدادی از نامزدهای انتخابات شد که در طولِ برنامه پشت تریبون آمدند، تا آنجا که یکی از آن‌ها خطاب به ظهوریان گفت: «اگر قرار است روال به این شکل باشد، از سال‌های آینده می‌توان انتخابات را اینترنتی برگزار کرد.» و توجیه دبیر هیات نظارت نیز «مشغلۀ مدیران مسوول» بود و این که «برایشان سخت است، زمانِ زیادی را صرف این انتخابات کنند.» انتخاباتی که بناست نمایندۀ آن‌ها را در دو سالِ آینده در هیات نظارت بر مطبوعات تعیین کند.
مشکل اما شاید همان باشد که یکی از مدیران پشت تریبون مطرح کرد: «فقدانِ چهره‌های متنوع و گوناگون و محدود شدن در یک چهره». او اظهار امیدواری کرد که در دوره‌های آینده نه فقط یک حسین انتظامی که چندین فردِ مناسبِ دیگر مانند او به میدان بیایند و دایرۀ بازتری برای گزینش وجود داشته باشد. میزانِ استقبال از این انتخابات اما چنان بود که حسن کامران، نمایندۀ قوۀ مقننه در هیات نظارت بر مطبوعات هم خطاب به حاضران و به طعنه گفت: «امروز هم که ماشاءالله تعدادتان کم است. باید ۳ هزار و خرده‌ای مدیر مسوول در این مراسم شرکت می‌کردند اما ظاهراً مدیرانِ مسوول علاقه‌ای به صنف خود ندارند.» کامران این را گفت و دقایقی بعد، از جلسه خارج شد. به گفتۀ ظهوریان، شمارش آرا تنها در صورتی می‌توانست به صورت قانونی صورت بگیرد که یکی از اعضای هیات نظارت، حضور داشته باشد. با رفتنِ کامران، امکانِ شمارشِ آرا هم وجود نداشت و به همین دلیل، حاضران، بیش از یک ساعتِ دیگر نشستند تا ناصر سراج، نمایندۀ قوۀ قضاییه نیز به جلسه اضافه شود و امکانِ شمارش آرا، فراهم. این انتظار اما تریبونی را فراهم کرد تا مدیران مسوول، رو در رو هم با ظهوریان و هم با انتظامی مسایل خود را در میان بگذارند.

حمید عمولشکریان مدیرمسوول پایگاه اطلاع رسانی عزت، یکی از افرادی بود که از فرصتش به عنوانِ سخنران استفاده کرد و با انتقاد از عملکردِ هیات نظارت گفت: «مگر ما هیات نظارت بر مجلس و نمایندگان داریم که هیات نظارت بر مطبوعات داشته باشیم؟ یکی از چالشِ‌های اصلیِ ما در مطبوعات، مدیرانِ روابط عمومی هستند، آیا اگر بر کارِ آن‌ها نظارتی صورت می‌گرفت وضعیت مطبوعاتِ ما بهتر نبود؟» از میانِ نام‌هایی که مجریِ برنامه می‌خواند بسیاری حضور نداشتند و برخی از آن‌ها هم که بودند، تمایلی به صحبت نداشتند.

خلاء قانونی؛ حُسن یا ضعف؟

با اعلامِ نتیجۀ این انتخابات، حسین انتظامی برای ششمین بار در سمت خود در هیات نظارت ابقا شد؛ این بار با کسب ۳۰۵ رای از میان ۳۱۹ رای. او در یک سال و نیمِ اخیر، از این جهت که هم در دولت حضور دارد و هم بناست به عنوان نمایندۀ مطبوعات در هیات نظارت فعالیت کند، مورد انتقاد بوده اما در ابتدای مراسم و در فرصتِ سه دقیقه‌ایِ خود به عدمِ تمایل‌اش به نامزدی در انتخابات اشاره کرده بود و در پاسخ به انتقادها گفته بود: «معاون مطبوعاتی، «معاون مطبوعات» نزد دولت است و نه بر عکس… یکی از کارهای مثبتی که در یک سال گذشته انجام شد، استقلال دبیرخانه هیات نظارت بر مطبوعات از معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد بوده است و به همین دلیل، معاونت مطبوعاتی مجری این انتخابات نیست بلکه دبیرخانه هیات نظارت، اجرای آن را به عهده دارد.»
صادق خرازی، مدیرمسوول سایت دیپلماسی ایرانی که در دقایقِ پایانیِ شمارش به تالار آمده بود در گفت‌وگو با شفقنا رسانه حضور انتظامی را در هیات نظارت بر مطبوعات حُسن می‌داند چرا که معتقد است انتظامی هم سابقه‌ی کار اجرایی دارد و هم مطبوعاتی و این موضوع می‌تواند برای تغییر و تحول در فضای مطبوعات و در مرحله‌ی بعد هیات نظارت مفید باشد.
در مقابل این برداشت، گروهی بودند که در نمایشگاه مطبوعات تلاش کردند نوعی مقاومت منفی داشته باشند و از تحریم انتخابات به خاطر انتظامی صحبت کرده بودند. خرازی اما عدم مشارکت مناسب مدیران مسوول را در چنین انتخاباتی تعجب‌برانگیز می‌داند چرا که معتقد است مطبوعات به عنوان نماد دموکراسی باید در مشارکت در انتخابات پیشرو باشند و تحریم، حرکت قابل دفاعی نیست. خرازی البته تنها مدیر مسوولی بود که از چهره‌های شناخته شده به سوالات شفقنا رسانه پاسخ داد.

اگرچه پرسشهایی مثل دلایل عدم مشارکت مناسب مدیران مسوول در این انتخابات به جوابهای کافی نرسید؛ در حالی که رسانه‌ها در چارچوب مباحث ارتباطات سیاسی برای افزایش مشارکت اجتماعی نقش مهمی دارند چرا با افزایش مشارکت تنها نماینده‌ی انتخابی مطبوعات را با پشتوانه‌ی قوی و دارای قدرت چانه‌زنی بالاتر به هیات نظارت نمی‌فرستند تا بتواند از حقوق آنها بهتر دفاع کند؟

آیا تحریم انتخابات از طرف گروهی از رسانه‌ها اگر توسط گروه فکری مخالف در انتخابات صنفی دیگر انجام شود از همین گروه مورد نقد و گاه اتهام زنی به مخالفت با نظام قرار نمی‌گیرد؟

پرسشهای دیگری نیز هست که شفقنا رسانه آنها را پیگیری می‌کند.

در پایان همانطور که در گزارش بالا مشاهده نمودیدبعلت عدم حضور وزیر ارشاد بعنوان رییس هیات نظارت و حضور چند دقیقه ای ۲ ناظر دیگر (نماینده قوه قضاییه و نماینده قوه مقننه در هیات نظارت ) گزارشی مستندتر و ویرایش شده نسبت به پایگاه خبری شفقنا توسط مدیر مسوول پایگاه خبری عزت تقدیم به کمیسیونهای فرهنگی و اصل نودم مجلس می شود.